Niekiedy wywołanie porodu jest konieczne, jeśli dalsze trwanie ciąży stanowi zagrożenie dla zdrowia matki lub dziecka lub gdy termin porodu minął, a dziecko nadal nie wybiera się na świat. Indukcja porodu jest skuteczną i bezpieczną metodą umożliwiającą poród siłami natury.

Wskazania do wywołania porodu

Do głównych wskazań do wywołania porodu należą:

• ciąża przenoszona (trwająca ponad 42 tygodnie)
• nadciśnienie w ciąży
• przewlekłe choroby nerek
• cukrzyca
• przedwczesne odpłynięcie płynu owodniowego
• zahamowanie wewnątrzmacicznego wzrostu płodu

Czasami podejmowana jest decyzja o indukcji porodu w terminie porodu, przy braku powikłań ciążowych i prawidłowej budowie miednicy oraz przy właściwym ułożeniu płodu.

Wady i zalety indukcji porodu

Zwolennicy indukcji porodu twierdzą, że bezpieczniej jest ukończyć ciążę w optymalnym terminie, nie czekając na pojawienie się objawów zagrożenia ciąży, których ryzyko wystąpienia wzrasta wraz z czasem trwania ciąży.

Przeciwnicy takiego postępowania są zdania, że indukowanie porodu jest działaniem, które niesie pewne ryzyko powikłań i zakończenia ciąży cięciem cesarskim.

Decyzję o wywoływaniu porodu czy też skracaniu czasu jego trwania, a także wyborze metody, powinna zostać omówiona z ciężarną. Warto o to zapytać jeszcze przed porodem, umożliwi to wcześniejsza ocenę korzyści i ryzyka.

Podczas porodu nieraz wszystko dzieje się bardzo szybko i decyzje dotyczące zakończenia porodu i sposobu rozwiązania nie pozwalają na spokojne przedyskutowanie i podjęcie decyzji przez rodzącą. W takich sytuacjach najlepiej polegać na doświadczeniu personelu obecnego przy porodzie..

Oksytocyna

Jest ona powszechnie wykorzystywana w położnictwie od wielu lat. Umożliwia w skuteczny sposób wzmocnić i wywołać akcję porodową. Odpowiednio dawkowana pozwala na bezpieczny rozwój akcji porodowej. Istotną wadą tej metody jest możliwość wywołania silnych, a zarazem bolesnych skurczów, zaletą zaś wyraźne skrócenie akcji porodowej.

Przeciwwskazania do zastosowania oksytocyny:

• wcześniactwo i inne problemy płodu, stanowiące zagrożenie dla niego podczas porodu pochwowego
• nadmiernie napięta macica
• przebyte przez matkę operacje na mięśniu macicy
• nadmiernie rozciągnięta macica (np. u licznej wieloródki, podczas ciąży mnogiej)
• niedostatecznie dojrzała szyjka macicy.

Amniotomia

Jest jedną z najstarszych metod indukcji porodu. Polega na przebiciu pęcherza płodowego, co przeważnie skutecznie wznieca lub wzmacnia akcję porodową.

Zabieg jest całkowicie bezbolesny. Po przebiciu pęcherza poród powinien być ukończony w ciągu 12 godzin, ze względu na ryzyko infekcji wstępującej.

Przeciwwskazania do amniotomii:

• brak warunków do porodu drogami natury
• przodowanie kończyn dziecka
• zapalenia pochwy
• wielowodzie
• poród przedwczesny
• sytuacja, gdy część przodująca dziecka nie ma ścisłego kontaktu z miednicą matki.

Lewatywa

Jest uważana za jeden ze skuteczniejszych i zarazem bezpiecznych środków wywołujących lub wzmacniających skurcze u zdrowych kobiet. Stosuje się ją jednak coraz rzadziej ze względu na złą tolerancję. Czasem warto jednak rozważyć jej dobre strony, a przynajmniej przemyśleć zastosowanie czopka glicerynowego przed porodem, w celu skutecznego wypróżnienia. Zalegający kał może stanowić przeszkodę dla swobodnego przechodzenia dziecka przez kanał rodny, a w razie niekontrolowanego wypróżnienia podczas akcji porodowej może być czynnikiem infekcyjnym u noworodka.

Stymulacja brodawek

Wywołać lub przyspieszyć akcję porodową można również samodzielnie. Stymulowanie brodawek sutkowych wyzwala czynność skurczową w wyniku uwolnienia naturalnej oksytocyny.

Ma to również zaletę jako zahartowanie brodawek sutkowych przed karmieniem.

Niepowodzenie indukcji porodu

Niezależnie od wybranej metody, indukcja porodu może zakończyć się niepowodzeniem, czyli nie rozpocznie się czynność skurczowa macicy lub pojawią się powikłania będące przeciwwskazaniem do porodu pochwowego.

Dlatego indukcja, zwłaszcza w sytuacji zagrożenia zdrowia mamy czy dziecka, wymaga intensywnego nadzoru lekarskiego i stałego przygotowania do ewentualnego cesarskiego cięcia.